Historia hodowli

Początki hodowli w Dębołęce

W 1963 roku Dębołęka utrzymywała 115 krów, od których uzyskano przeciętnie 2668 kg mleka, przy 3,48% tłuszczu od krowy rocznie. W najlepszej oborze 65 krowiej wynik ten wynosił 3048 kg mleka, przy 3,49% zawartości tłuszczu.

W 1967 roku wydajność mleka w Ośrodku po raz pierwszy przekroczyła  4000 kg mleka przy 3.57% tłuszczu, a w najlepszej oborze w Dębołęce od 80 krów uzyskano w tym roku przeciętnie  ponad 200 kg tłuszczu. Od tego czasu średnia roczna wydajność od krowy przekraczała 5000 kg mleka.

Buhaje, których nasienie używano w tych latach w Dębołęce pochodziły z uznanych i cennych linii. Wymienić tu należy buhaje z linii Athleeta (wywodzącego  się z najstarszej obory Fryzji holenderskiej van der Pola z Herbayum) : Dopływ, Dopisek, Szlem, Szaszłyk. Buhaje te przekazywały potomstwu mocną budowę, a przede wszystkim wysoką mleczność. W tym samym mniej więcej czasie w poszukiwaniu coraz lepszej budowy Ośrodek zaczął używać do inseminacji krów nasienia Geetlje’s Rudolfa.

W stadzie krów była rodzina Cisy. Cisa 3 urodzona w 1962 r. dała w dziewięciu laktacjach 47483 kg mleka, przy 3.7 % zawartości tłuszczu. Jej córki Cisa 4 i Cisa 5 zapisane były do księgi elity, a wydajność tej pierwszej wynosiła w dziesięciu laktacjach 53943 kg mleka.

Pierwszy import zagranicznych ras krów

Dębołęka była jednym z trzech przedsiębiorstw w kraju (obok HZZ Osowa Sień i ZDIZ Kołbacz) , do których zaimportowano pierwsze jałówki rasy Holsztyno-Fryzyjskiej .

Pod koniec 1974 roku sprowadzono stado liczące 77 sztuk. Pochodziły one z ferm położonych w południowo-wschodniej Kanadzie (Ontario,Toronto), gdzie warunki glebowe i klimatyczne podobne są do tych  jakie panują w środkowej Polsce. Wśród zakupionych jałowic znajdowało się 21 jałówek cielnych i 56 sztuk niezacielonych w wieku 10-20 miesięcy. Zwierzęta posiadały pełne rodowody i pochodziły po matkach o wydajności rocznej powyżej 6800 kg mleka, przy co najmniej 3.7% tłuszczu  w mleku.

Zakupione jałówki  swoją produkcją potwierdziły dane produkcyjne swoich przodków podane w rodowodach.

Poziom produkcji osiągnięty , przez oborę w Dębołęce, lokował ją w ścisłej czołówce najlepszych obór państwowych w kraju. Również poszczególne krowy osiągały wyniki, które klasyfikowały je wśród 10 najlepszych krów rekordzistek w Polsce.

Wyniki produkcyjne dotyczące obory w Dębołęce utrzymywanej w większości w czystości rasy obrazuje tab. 2 . Pozostałe dwie obory w Dąbrówce i Dąbrowie wyraźnie odstawały osiągając w tych latach wydajności mniejszą o około 2300 kg mleka.

Nad postępem hodowlanym pracowano dalej, używając do krycia  krów  nasienia buhajów importowanych z Kanady. Krowy o niższej wydajności inseminowane były nasieniem buhajów hf wyhodowanych w gospodarstwie, pochodzących od najlepszych matek i ojców. Jałówki ncb i hf kryte były naturalnie, haremowo używając rodzimych buhajów hf.

W latach 1975-1990 jako metoda postępu hodowlanego dominowało krzyżowanie wypierające w celu podniesienia poziomu dolewu HF.

Głównym celem był ciągły wzrost  wydajności.  Postęp odbywał się również pod względem typu i budowy oraz cech funkcjonalnych. W ciągu kilkudziesięciu lat można było wyrażnie zaobserwować coraz to lepszą poprawę zawieszenia  wymienia,  budowy nóg i racic.

Zapewnienie zwierzętom o wyjątkowo dobrych założeniach genetycznych odpowiednich warunków do długotrwałej i pełnej ekspresji cech użytkowych było problemem  przed którym stanęła wkrótce nie tylko Dębołęka.

Wysoki potencjał genetyczny zwierząt może być realizowany w dobrych warunkach środowiskowych przy zapewnieniu prawidłowego programu żywienia.

Okres zmian w hodowli

W roku 1993 wraz z przejęciem Spółki przez Agencję Własności Rolnej Skarbu Państwa zaczął się okres zmian i wprowadzania nowych rozwiązań w rolnictwie, a w szczególności w hodowli bydła.

Ze względu na duże braki inwestycyjne Spółka w okresie 1993-2000 roku koncentrowała się na:

• budowie silosów kiszonkowych,
• utwardzeniem wybiegów dla bydła,
• modernizacji i remontach budynków gospodarczych,
• zakupie kombajnów do zbioru zbóż i zielonek,
• wprowadzeniu uprawy kukurydzy na ziarno,
• zmianie szeregu innych technologii produkcji roślinnej i zwierzęcej

Powyższe inwestycje przynosiły określone efekty. Poprawa jakościowa bazy paszowej znalazła odzwierciedlenie w produkcji/ tab. 3/. Dużo inwestycji należało jednak jeszcze przeprowadzić  w zakresie polepszenia warunków środowiskowych dla krów i młodzieży.

Modernizacja gospodarstwa

W latach 2001-2006 firma realizowała zatwierdzony „Program Restrukturyzacji” składający się z działań inwestycyjnych finansowanych programem wsparcia spółek strategicznych.

Podstawowymi zadaniami tego programu było:

• modernizacja trzech budynków w Dębołęce na halę udojową i dwie obory wolno-stanowiskowe
• likwidacja najmniej zmechanizowanej i wydajnej obory w Dąbrowie, z przeniesieniem krów do Dębołęki.
• Wybudowanie płyty obornikowej w Dębołęce

Podobne inwestycje w ramach tego programu przeprowadzono następnie własnymi środkami w Dąbrówce i Dąbrowie.

• Dokonano modernizacji obory wiązowej na wolnostanowiskową z jednoczesnym montażem hali udojowej w Dąbrówce,
• Adoptowano budynek zlikwidowanej obory na wychowalnie jałówek w Dąbrowie

Realizacja w/w programów  pozwoliło zwiększyć stan krów w firmie z 280 do 460 sztuk. Modernizacja budynków inwentarskich pozwoliła na ograniczenie zatrudnienia, zmniejszenie kosztów produkcji oraz zwiększenie sprzedaży mleka . Głównym celem inwestycji była poprawa dobrostanu zwierząt, a tym samym dostosowanie się do wymogów Unii Europejskiej w tym zakresie.

Zmiany  które miały miejsce w tym okresie umożliwiły Spółce intensyfikacje prac hodowlanych, poprzez stworzenie dobrych warunków bytowych dla krów, przez co wysoki potencjał genetyczny zwierząt mógł być w pełni wykorzystany.

Dużym kapitałem firmy jest status zdrowotny stada. Bydło wolne jest od wszystkich chorób zwalczanych z urzędu oraz innych chorób wirusowych np. BVD-MD czy IBR-IPV.

Więcej informacji: